Bu 10 özelliği taşıyorsanız dikkat! Mükemmeliyetçilik sizi ele geçirmiş olabilir

Mükemmeliyetçilik, eksiksiz görünme, hissetme ve kusursuz olma dürtüsüdür. Toplum genel olarak mükemmeliyetçiliği olumlu bir nitelik olarak görse de, olumsuz tesirleri de olabilir.

Bir mükemmeliyetçi , “aşırı yüksek ferdî standartlara ve çok eleştirel öz değerlendirmelere” sahiptir. Harikalıkta ısrar ederler ve kusursuzluktan çekinen hiçbir şeyi kabul etmezler. Bu, kendini ve diğerlerini eleştirme ve durumları ve insanları denetim etme teşebbüslerinde kendini gösterebilir.

Mükemmeliyetçi olduğunuzun işaretleri

Mükemmeliyetçi olup olmadığınızı merak ediyorsanız, en azından bir dereceye kadar büyük bir baht var. Ayrıyeten, “mükemmel” sözünün olumlu çağrışımları nedeniyle mükemmeliyetçi olmaya biraz yatırım yapma talihiniz da var.

1. Ya daima ya hiç düşüncesi

Mükemmeliyetçiler, yüksek başarılılar ile tıpkı biçimde, yüksek gayeler belirler ve bu amaçlara ulaşmak için çok çalışırlar.  Başarılı bir kişi maksatlarına tam olarak ulaşılmamış olsa bile olağanüstü bir iş yapmaktan ve mükemmelliğe (veya buna yakın bir şeye) ulaşmaktan tatmin olabilirken, , mükemmeliyetçi bir mükemmellikten daha azını kabul etmeyecektir. “Neredeyse mükemmel” bir başarısızlık olarak görür.

2. Son derece kritik olmak

Mükemmeliyetçi kişiliğe sahip biri, kendisi ve öbürleri için yüksek bir muvaffakiyete sahip olandan daha eleştireldir. Yüksek başarılılar, başarılarından gurur duyar ve diğerlerini destekleme eğilimindedir, fakat mükemmeliyetçiler ekseriyetle yanılgıları ve kusurları görürler.

Bir mükemmeliyetçi, kusurları bilecek ve öteki bir şeyi görmekte zorlanacaktır. “Başarısızlık” meydana geldiğinde, kendilerine ve diğerlerine karşı daha yargılayıcı ve katıdırlar .

3. Kaygının yarattığı duygu

Yüksek başarılara sahip bireyler, ekseriyetle , onları başarma isteğiyle amaçlarına yanlışsız çekilirler . Hakikat istikamette atılan her adımdan da mutlular. Öte yandan mükemmeliyetçiler, eksiksiz bir halde ulaşılan bir gayeden daha azına yönelik bir kaygı tarafından itilme eğilimindedir.

4. Gerçekçi olmayan standartlara sahip olmak

Mükemmeliyetçi olmanın bir öbür işareti de makul olmayabilecek maksatlar belirlemektir. Yüksek başarılılar, gayelerini yüksek tutabilir ve bu amaçlara ulaştıktan sonra biraz daha ileri gitmenin keyfini çıkarabilirler. Mükemmeliyetçiler çoklukla birinci gayelerini ulaşamayacakları bir yere koyarlar.

Bir mükemmeliyetçi gerçekçi olmayan standartlara sahip olma eğiliminde olduğundan, ekseriyetle başarıyı reddederler zira aksiyonlarının bu muvaffakiyet seviyesine yükselmek için asla gereğince yeterli olmadığını düşünürler. 2

5. Yalnızca sonuçlara odaklanmak

Yüksek başarılılar, bir amacın peşinden gitme sürecinden, hedefe ulaşmaktan daha fazla keyif alabilirler. Bilakis, mükemmeliyetçiler gayesi görür, öbür bir şey görmezler. Gayeye ulaşmak ve başarısızlıktan kaçınmakla o kadar ilgileniyorlar ki, büyüme ve çabalama sürecinden zevk alamıyorlar.

6. Ulaşılamayan amaçlardan ötürü depresif hissetmek

Mükemmeliyetçiler çoklukla yüksek muvaffakiyet gösterenlerden daha az memnundur. Yüksek başarılılar hayal kırıklığından epeyce kolay bir biçimde toparlanırken, mükemmeliyetçiler yüksek beklentileri karşılanmadığında kendilerini hırpalama ve olumsuz hisler içinde yuvarlanma eğilimindedir. İşler umdukları üzere gitmediğinde devam etmekte zorlanırlar.
Daha az mutluluğa ek olarak, mükemmeliyetçi kişiliğe sahip beşerler, daha yüksek seviyede tasaya ve daha düşük seviyede ruhsal yeterli oluşa sahip olma eğilimindedir.

7. Başarısızlık korkusu

Mükemmeliyetçiler, başarılı şahıslara nazaran daha fazla başarısızlık korkusuna sahiptir. Sonuçlara çok fazla hisse koydukları ve mükemmellikten daha az bir şey tarafından hayal kırıklığına uğradıkları için başarısızlık korkutucu bir ihtimal haline gelir ve mükemmellikten daha az bir şey başarısızlık olarak görüldüğünden, yeni bir şeye başlamayı zorlaştırır.

8. Erteleme

Bu kişilik özelliği üretkenliğe ziyan verebileceğinden , mükemmeliyetçilerin ertelemeye eğilimli olması paradoksal görünüyor. Lakin araştırmalar, durumlarına yahut etraflarına ahenk sağlayamayan mükemmeliyetçi bir kişinin uyumsuz mükemmeliyetçilik olarak isimlendirilir çoklukla ertelemeye daha yatkın olduğunu bulmuştur.
Bunun nedeni, başarısızlıktan korktukları için mükemmeliyetçilerin bazen bir şeyi kusurlu yapmaktan o kadar çok tasa duymaları ki, hareketsiz hale gelirler ve hiçbir şey yapamaz hale gelirler. Bu erteleme, daha sonra daha büyük başarısızlık hislerine yol açarak, kısır ve felç edici bir döngüyü daha da sürdürebilir.

9. Savunma

Mükemmelden daha az bir performans mükemmeliyetçiler için çok acı verici ve korkutucu olduğundan, çoklukla yapan tenkitlere savunmacı bir halde karşılık verirler. Yüksek başarılılar ise eleştiriyi gelecekteki performanslarını güzelleştirmeye yardımcı olacak kıymetli bilgiler olarak görebilirler.

10. Kendine güvensizlik

Yüksek başarılılar, eşit derecede yüksek benlik hürmetine sahip olma eğilimindedir. Mükemmeliyetçilerde durum bu türlü değil. Mükemmeliyetçilik için çabalamak daha yüksek benlik hürmeti ile ilişkilendirilse de, mükemmeliyetçi kişiliğe sahip biri kendini eleştirel olarak değerlendirdiğinde, bu düşük benlik hürmetine katkıda bulunur.

Mükemmeliyetçiler, eleştirel yapıları ve diğerlerini uzaklaştıran katılıkları nedeniyle yalnız yahut izole olabilirler. Bu, daha da düşük benlik hürmetine yol açabilir, sonuçta kişinin benlik imajı ve genel hayat doyumu üzerinde önemli bir tesire sahip olurken, tıpkı vakitte bağlantılarını de tesirler.

Mükemmeliyetçiliğin nedenleri

Bir kişinin mükemmeliyetçi bir kişiliğe sahip olma bahtını birçok faktör etkileyebilir. Mükemmeliyetçiliğe şunlar neden olabilir;

-Başkalarından yargılanma yahut onaylanmama korkusu

-Gerçekçi olmayan yüksek beklentileri olan ebeveynlere sahip olmak üzere erken çocukluk deneyimleri

-Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) üzere mükemmeliyetçi eğilimlerle bağlantılı bir zihinsel sıhhat sıkıntısına sahip olmak

Özetle mükemmeliyetçi olmak zorludur zira harika olmak, hatta ferdî olarak en düzgüne ulaşmak zordur. Mükemmeliyetçilikle ilgili öbür bir sorun ve mükemmeliyetçi özelliklere sahip olup olmadığınızı bilmek istemenizin nedeni mükemmeliyetçilerin aslında daha az başarılı olma ve yüksek başarılılardan daha fazla gerilime girme eğiliminde olmalarıdır.

Sağlıksız mükemmeliyetçilik, denetime çok odaklanma ile karakterizedir. Mükemmeliyetçiler son derece seçici hale gelebilir ve her şeyin kusursuz olduğundan emin olmakla meşgul olabilir, bu da durumları yahut insanları denetim etme teşebbüslerine yol açabilir. Bu, kişilerarası bağlantılara ziyan verebilir.

Ayrıca daha yüksek gerilim düzeylerine katkıda bulunabilir. Mükemmeliyetçiliğin neden olduğu gerilim, daha sonra telaş hislerine yol açabilir ve düşük benlik hürmeti, yeme bozuklukları , uyku bozuklukları ve ruhsal kasvet üzere çeşitli olumsuz sonuçlarla ilişkilidir .

Sağlıksız mükemmeliyetçilik, amaçlarınıza ulaşmanızı zorlaştırabilir. Başka olumsuz sonuçların yanı sıra telaş, gerilim, telaş ve depresyona da yol açabilir.
Sağlıklı mükemmeliyetçilik insanları ellerinden gelenin en uygununu yapmaya yönlendirebilir, lakin sıhhatsiz mükemmeliyetçilik gerilime, telaşa, düşük özgüvene ve ömür kalitesini etkileyebilecek başka sıkıntılara yol açabilir.

Kendinizde bu mükemmeliyetçi özelliklerden kimilerini görüyorsanız, ümitsizliğe kapılmayın. Bir değişikliğin gerekli olabileceğini kabul etmek çok değerli bir birinci adımdır. Bu eğilimlerin sizi nasıl olumsuz etkileyebileceğini anladıktan sonra, amaçlarınıza daha az gerilim ve aksilikle ulaşmanıza müsaade verecek daha sağlıklı bir yaklaşım benimsemeye başlayabilirsiniz.

Mükemmeliyetçi olmak nasıl aşılır?

Mükemmeliyetçiyseniz ve bunun ömrünüz üzerindeki olumsuz tesirlerini azaltmak istiyorsanız yapabileceğiniz birkaç şey var. Mükemmeliyetçiliğin üstesinden gelmenize yardımcı olabilecek stratejiler şunları içerir:
-Kabul edilmiş hissettiğiniz bir ortam yaratmak

-Kendi kendine olumlu konuşma yapmak

-Kendini diğerleriyle kıyaslamamak

-Geçmiş yahut gelecek hakkında çok fazla endişelenmeden şimdiye nasıl odaklanacağınızı öğrenmenize yardımcı olacak farkındalık alıştırması yapmak

-Olumsuz niyetlere meydan okumak üzere bilişsel davranışçı terapi (CBT) tekniklerini kullanmak