Yerli Besicilerin Zararları Artıyor: UKON Raporu Açıkladı
Yerli besiciler, geçtiğimiz yılda piyasa fiyatlarının üretim maliyetlerinin altında seyretmesi sebebiyle büyük zararlar yaşadı. Tarım yazarı Gazi Kutlu, “Besiciler yeni hayvan alamıyor, ahırlar her geçen gün boşalıyor” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
UKON Raporu: Kesim Fiyatları Yetişemiyor, Maliyetler Yükseliyor
Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin (UKON) 2024 Yılı Kırmızı Et Sektörü Değerlendirme Raporu, besicilerin artan girdi maliyetleri nedeniyle büyük zararlar yaşadığını ortaya koyuyor. Rapora göre, kesim fiyatları bir yılda %49,17 artarken üretim maliyetleri %64,46’ya yükseldi. Bu durum, karkas sığır eti için 11 aylık piyasa kesim fiyatının ortalama 326 TL olduğunu ancak maliyetin 430 TL olduğunu gösteriyor. Yani besiciler, kilo başına ortalama 104 TL zarar etmiş oluyor.
İlgili habere göre, Rapor, Güney Amerika ülkelerindeki kırmızı et politikasındaki değişime de işaret ediyor. Bu ülkeler, canlı hayvan yerine işlenmiş et ihracatını tercih ederken Türkiye’nin bu dönüşüme uyum sağlamakta zorlandığı ve sektörün dinamiklerine göre politika belirlemenin önemli olduğunu belirtiyor.
Tarım yazarı Gazi Kutlu’ya göre, besiciler son 48 aydan 43’ünde zarar etti. Kutlu, “Maliyetinin altında kesim yapmak zorunda kalan üretici, yeni hayvan alamıyor, ahırların kapasitesi de her geçen gün düşüyor. Türkiye ise bu durumu görmezden geliyor” şeklinde konuştu.
Ayrıca, Suriye’deki gelişmelerin, göçmen işçilerin sektörden çekilme ihtimalini de artırabileceğini belirten rapor, önümüzdeki dönemde iş gücü sorununun daha da derinleşebileceğine işaret ediyor.
23 Yılda 11,9 Milyar Dolarlık İthalat
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın da sorunu kabul ettiğini aktaran Kutlu, Bakan İbrahim Yumaklı tarafından açıklanan verilere atıfta bulunarak, “2027’de hayvan sayısı ancak 16,6 milyondan 17,1 milyona çıkabilecek. Bu artış, ülke ihtiyacının çok gerisinde kalıyor” dedi.
Üretim açığına çözüm bulmak için yapılan ithalatın devasa boyutlara ulaştığına dikkat çekilen habere göre, 2024 yılında Cumhuriyet tarihinin en yüksek ikinci et ithalat rakamları kaydedildi. İlk 11 ayda 336 bin büyükbaş, 36 bin küçükbaş hayvan ve 73 bin ton kırmızı et için 1,1 milyar dolar ödendi. Bu rakamın yıl sonuna kadar 1,3 milyar dolara yükselmesi bekleniyor. Son 23 yılda gerçekleştirilen toplam ithalat maliyeti ise 11,9 milyar doları aştı.
“Mevcut Politika Herkesi Mağdur Ediyor”
Kutlu, devasa ithalata rağmen hala çözüm bulunamadığını vurgulayarak, “İçeride yeterli hayvan bulunmuyor. Besicilere destek yerine zarar baskısı uygulanıyor. Bu yüzden hayvan sayısını bir türlü artıramıyoruz. Türkiye, 2030’a kadar ithalat yapmak zorunda kalacak ve en az 5 milyar dolar daha harcayacak” dedi.
Kutlu’ya göre, tarım politikası hem üreticiyi hem kasabı hem de tüketiciyi mağdur ediyor. “Herkes aynı anda mutsuz. Besici kazanamıyor, kasap satış yapamıyor, halk ise yüksek fiyatlardan dolayı et alamıyor. Bakanlığın uyguladığı bu politikalar sürdürülebilir olmaktan çok uzak” şeklinde konuştu.
